تخریب مینیاتوری ماکت‌های خاطره‌ساز

دربوستان موضوعی «مینیاتوری مشهد»، 11المان فرهنگی و تاریخی و مذهبی کشورمان به بازدیدکنندگان نشان داده می‌شود که برای هر تماشاگری دیدنی و جذاب است. در این مجموعه تفریحی، قطاری با خط‌ ریلی به طول 920متر، درمسیر المان‌های تاریخی همچون تخت جمشید، آرامگاه فردوسی، پل خواجو و... حرکت می‌کند و مسافران می‌توانند با سوارشدن بر این قطار از دیدن آثار فاخر مینیاتوری لذت ببرند.

اما متأسفانه این بوستان که خرداد سال1395 در منطقه12 مشهد به بهره‌برداری رسیده است، در گذر زمان تخریب‌هایی را به خود دیده است که از بی‌ملاحظگی برخی بازدیدکنندگان ناشی می‌شود. راه‌آهن مشهد، ارگ بم و سد کارون سه نمونه از این ماکت‌ها هستند که حالا آسیب دیده‌اند. به نظر می‌رسد مردم و مسئولان باید توجه بیشتری به این بوستان موضوعی داشته باشند تا بتوانیم این فضای دیدنی را برای مشهدی‌ها و نیز زائران حفظ کنیم.

امکانات بوستان مینیاتوری

این مکان گردشگری در بزرگراه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، خیابان سجادیه26 واقع شده و همه‌روزه از ساعت 8 تا 22 پذیرای بازدیدکنندگان است. علاوه بر 11ماکت از مکان‌های تاریخی، مذهبی و گردشگری ایران، این بوستان جاذبه‌های متنوع دیگری را هم دردل خود جای داده است که از جمله آن می‌توان به دریاچه‌ای با وسعت 2هزار و 95مترمربع، رودخانه‌ای به طول 216متر، زمین بازی کودکان به متراژ 408 مترمربع با سه بازی(منچ، مارپله با استفاده از معماری قلعه زیگورات و پیست رالی ایران‌گردی) و کافی‌شاپ و رستوران اشاره کرد. 

پارکینگ این مجموعه 5هزار متر مربع وسعت دارد و 12چشمه سرویس بهداشتی برای آسایش بازدیدکنندگان تعبیه شده ‌است. در این بوستان همچنین قطاری با خط ریلی به طول 920متر، مسیر پیاده‌روی به طول 1264متر، رمپ تماشا به طول 96متر و تراس تماشا به ارتفاع 14.6متر ساخته شده است که می‌توان کل پارک مینیاتوری مشهد را از آن تماشا کرد. خانه‌های روستایی‌ نیز در این پارک ساخته شده است که در آن حیوانات اهلی را پرورش داده‌اند و گویی که در یک چشم به‌هم زدن شما را از دل شهر به خلوت روستا می‌برند.

ماکت‌های غایب در بوستان

بزرگ‌ترین پارک مینیاتوری شرق کشور، پنج‌سال پیش با 11المان از بناهای تاریخی ایران به بهره‌برداری رسید و قرار شد تا پایان همان سال 50المان تاریخی دیگر هم به این بناها افزوده شود چرا که در این بوستان موضوعی، زیرساخت‌های لازم برای نصب 58 تا 63 المان شهری فراهم شده است.

«مقبره عطار نیشابوری»، «روستای کندوان»، «تخت جمشید»، «باغ شازده کرمان»، «مقبره فردوسی»، «راه‌آهن مشهد»، «مسجد جامع خرمشهر»، «سد کارون»، «پل خواجوی اصفهان»، «فرودگاه مشهد» و «ارگ بم» از جمله ماکت‌هایی است که تاکنون از آن‌ها رونمایی شده است و به گفته علی آقایی، مسئول امور بوستان مینیاتوری، ماکت «میدان نقش جهان» و «حرم عبدالعظیم حسنی» نیز آماده است و احتمالا در فروردین سال 1401 به ماکت‌های بوستان مینیاتوری افزوده خواهد شد.

در این میان اما ماکت مکان‌های تاریخی و مذهبی و تفریحی غایب در بوستان مینیاتوری، فهرست بلندبالایی دارد. «آرامگاه سعدی»، «بنای هارونیه»، «آسبادهای نشتیفان»، «عمارت کلاه‌فرنگی»، «عمارت چهل‌ستون»، «میل اخنگان»، «روستای کنگ»، «کاروان‌سرای شاه‌عباسی»، «کلیسای سنت‌استپانوس»، «روستای دیزباد»، «مدرسه غیاثیه خرگرد»، «مسجد جامع نیشابور»، «قلعه رودخان»، «کاخ گلستان»، «آیینه خانه مفخم»، «قلعه فلک‌الافلاک»، «آرامگاه نادرشاه افشار»، «مقبره شوش دانیال»، «آرامگاه شیخ صفی‌الدین‌ اردبیلی» و... از جمله مکان‌هایی است که جای ماکت آن‌ها در بوستان مینیاتوری مشهد بعد از گذشت پنج‌سال همچنان خالی است.

تأثیر مهم بوستان مینیاتوری در منطقه

ابوالفضل عظیم‌زادگان، شهروند 65ساله ساکن محله الهیه، به ما می‌گوید: پارک مینیاتوری مشهد به منظور توسعه فضای سبز، رونق گردشگری، آشنایی گردشگران با مکان‌های تاریخی نقاط مختلف کشور، آشنایی با فرهنگ بومی شهر، ایجاد فضایی مناسب برای سپری‌کردن اوقات فراغت، ایجاد محیطی مناسب برای کار و زندگی دلچسب و افزایش سلامت جسمانی و آرامش روانی شهروندان، نقش مهمی در محله و منطقه دارد.

 المانی که در سال95 با 50میلیون تومان ساخته و نصب شده است، حالا برای مرمت آن باید 150میلیون تومان هزینه کرد

او ادامه می‌دهد: این پارک با ایجاد فضایی تفریحی و آموزشی، این امکان را برای خانواده‌ها فراهم کرده است که کودکان خود را به این بوستان بیاورند و اطلاعات آن‌ها را در زمینه تاریخ و هویت کشور افزایش دهند. آن‌ها با مراجعه به این پارک، بخشی از ایران را با چشمان خود مشاهده می‌کنند آن هم در این روزهای کرونایی که امکان سفر کمتر مهیا می‌شود.

دلایل تخریب ماکت‌های بوستان مینیاتوری

ماکت‌ها و المان‌های تاریخی بوستان مینیاتوری تا حد زیادی تخریب شده است. آقایی، مسئول امور بوستان مینیاتوری، می‌گوید: شرکت سرمایه‌گذاری که از سال96 مجری نگهداری ابنیه بوستان مینیاتوری است، باید هرساله برای رفع نقص ماکت‌های موجود اقدام می‌کرد که این مهم انجام نشده‌ است. از این گذشته، هزینه مرمت ماکت‌های بوستان مینیاتوری در سال‌های اخیر به طور سرسام‌آوری افزایش یافته‌است، مثلا المانی که در سال95 با 50میلیون تومان ساخته و نصب شده است، حالا برای مرمت آن باید 150میلیون تومان هزینه کرد. 

دلیل سوم هم به استفاده نامناسب بازدیدکنندگان از ماکت‌های موجود برمی‌گردد، به‌طوری که برخی‌ها روی سقف ماکت ایستگاه راه‌آهن ایستاده و عکس یادگاری می‌گرفتند! بااین حال پروژه مرمت ماکت‌های روستای کندوان، تخت‌جمشید و پل خواجو در زمستان امسال به ‌انجام رسیده و مذاکرات برای مرمت بناهای ماکت‌های راه‌آهن مشهد، فرودگاه مشهد و ارگ بم نیز ادامه دارد.

نظر غیرمشهدی‌ها درباره بوستان مینیاتوری

یک مسافر یزدی درباره این پارک می‌گوید: اینکه برخی نقاط گردشگری ایران را به صورت مینیاتوری به نمایش بگذاریم کاری جالب و بکر است که در کمتر نقطه‌ای از ایران آن را دیده بودم البته به نظرم باید تعداد این مینیاتورها افزایش پیدا کند و نکته دیگر اینکه شاید اگر ابعاد این آثار بزرگ‌تر باشد، مخاطب ارتباط بهتری با آن‌ها بگیرد.

یک مسافر بوشهری هم از نبود جاذبه‌های گردشگری شهرشان در این بوستان ابراز نارضایتی می‌کند و می‌گوید: در بوشهر جاذبه‌های گردشگری فوق‌العاده‌ای داریم، از«گنبد نمکی جاشک» تا «عمارت گلشن» و «گورستان صخره‌ای سیراف» که جای آن‌ها دراین پارک خالی است. 

او می‌گوید: در شهر مشهد درباره وجود بوستان مینیاتوری بسیار اندک اطلاع‌رسانی شده است؛ اگر این اطلاع‌رسانی‌ها بیشتر شود قطعا میزان مراجعان به این بوستان نیز بیشتر خواهدشد.